Ik weet niet hoe het u vergaat, maar ik haakte vroeger altijd af wanneer een van de afstammingenreeksen uit het Nieuwe Testament worden voorgelezen. Abraham verwekte Isaak, Isaak verwekte Jakob, Jakob verwekte Juda en zijn broers enzovoorts. Maar is dat eigenlijk wel terecht, is die afkomst dan niet belangrijk. Ook in mijn jonge jaren kreeg ik regelmatig de vraag: ” Woar ben ie d’r ene van?” Op het moment dat duidelijk is van wie je familie bent, wordt ook duidelijk of je te vertrouwen bent.
In het geval van Jezus doet die afstamming er inderdaad toe, want de Messias zou volgens de profetiën worden geboren als afstammeling van David. Dat betekent dat dat ook moet worden getoond om geloofwaardig te zijn voor de lezers met een Joodse achtergrond.
Daarmee vervullen de reeksen met afstammingen ook een belangrijke rol, namelijk dat ze een verband leggen van het heden naar het verleden. Ze laten zien uit welke traditie iemand komt, in dit geval van wie Jezus afstamde.
Alhoewel een groot gedeelte van de afstammingsreeksen een vast patroon kent van A verwekte B, B verwekte C, enzovoorts, zien we er ook variaties op. In Matteüs worden een aantal keren vrouwen genoemd en wat voor vrouwen. Daarmee wordt een nadruk gelegd en daarin schuilt een boodschap. Ook is in Matteüs de afstammingsreeks in drie delen opgesplitst, die elke keer begint met een prominent persoon of gebeurtenis uit het verleden. Abraham, David en de Babylonische ballingschap zijn belangrijke mijlpalen in de geschiedenis.
In afstammingsreeksen van Genesis zie je de verbanden van het Joodse volk met de buurvolken. De reeksen laten zien dat deze volgen allemaal met elkaar verwant zijn en dus niet op zichzelf staan. Met deze reeksen wordt dus meer context gegeven aan de geschiedenis, dan dat uit een enkel verhaal zou blijken. De reeksen bieden belangrijke achtergrondinformatie voor de lezers van de Bijbel.
Overigens zijn afstammingsreeksen niet alleen in de Bijbel gemaakt, maar ook in andere historische beschrijvingen. Afkomst is voor een edele meestal erg belangrijk. Tegenwoordig zijn we niet meer zo gewend om in standen te denken, dat is de laatste honderd jaar een beetje uit ons gedrag verdwenen. De ouderen onder ons kunnen ons meestal nog wel verhalen over de klasseverschillen in ons land vertellen.
En wat wellicht het meest belangrijke is dat deze reeksen ons willen zeggen, is dat we het heden niet kunnen begrijpen als we het verleden niet kennen. Het Nieuwe Testament kan niet zonder het Oude Testament, het is het fundament waarop alles is gebouwd en dat verband moet dus van meet af aan worden gelegd.